Afbouw Actueel
Afbouw Actueel
2024 en 2025: uitdagingen en opmerkelijke ontwikkelingen in de afbouwsector
2024, het is me een jaar geweest. Niet alleen in de samenleving als geheel, maar ook in de afbouw hebben we behoorlijke ontwikkelingen doorgemaakt. Met uitdagingen en oplossingen. In deze Afbouw Actueel blikken we terug én kijken we vooruit naar 2025. Wat hebben we gezien? Wat zijn de uitdagingen die we nu al aan de horizon zien? Hoe ontwikkelt de markt zich? En welke rol speelt de verduurzaming? We bespreken het allemaal met Bert Dekker en Sebastiaan van der Vegt.
Hallo, je luistert naar Afbouw Actueel, een maandelijkse podcast door en voor de afbouwsector in Nederland. Informeel, actueel en verdiepend tegelijk, vol relevante ontwikkelingen en interessante mensen, een initiatief van CMI Nederland en een sector baken, dat je niet wilt missen. Fijn, dat je luistert. 2024.
Speaker 1:Het is me een jaar geweest, niet alleen in de samenleving als geheel. We hebben verkiezingen gehad, we hebben een nieuw kabinet gekregen Daar kan je allemaal wat van vinden Maar we hebben uiteindelijk in de bouw behoorlijke ontwikkelingen doorgemaakt. We hebben uitdagingen gezien, en die hebben we geprobeerd, van een oplossing te voorzien. Deze afbakte wil Willen we daar eens met elkaar een beetje terugblikken Uitdagingen geweest, wat zijn we zoal tegengekomen? En we kijken natuurlijk ook even vooruit De dansje van 2025. Wat willen we nou eigenlijk met dat jaar? Wat zien we aankomen, wat zijn de uitdagingen, die we nu al aan de horizon zien? We gaan het gewoon, we gaan lekker improviseren. Dat hebben we afgesproken vandaag, en daardoor gaat deze podcast Wordt net voor de kerst opgenomen. Aan het begin van het nieuwe jaar gaan we die publiceren. En dat gesprek, dat doen we uiteraard met Bert Dekker en Sebastian van der Vecht Binnen CMI, binnen het kantoor van CMI. Heren van harte welkom in Afvalk Actueel In deze heerlijke geïmproviseerde aflevering. Bert, dat is leuk toch Dankjewel Koos.
Speaker 2:Ja, jeuk goeiedag.
Speaker 1:Ja, prima, het is een woning, winnekomer Hi.
Speaker 2:Koos how are you?
Speaker 1:doing. I'm doing fine, thank you. Thank you very much. Het is net alsof we aan de kerstborrel zitten.
Speaker 2:Ik heb wel een stuk kerstbrood op. Heb je kerstbrood op?
Speaker 1:Ja, dat is heerlijk, jij ook, sebas. Nee, ik ben geheel onthouder, je bent geheel onthouder. Sinds vandaag. Je gaat straks weer beginnen. Oké, helemaal goed, hé, 2024. Bert, wat voor jaar is dit geweest?
Speaker 2:Bijzonder, best wel wat uitdagingen had. Natuurlijk Eind vorig jaar was er wel toch een wat negatieve sentiment Vanuit de fabrikanten, ook vanuit de overheden. Daar hebben we natuurlijk ook als handel op geacteerd, geen prijsverhogingen geweest, en ik denk, dat we daar ook allemaal wel last van hebben gehad.
Speaker 1:Ik kan mij de podcast herinneren, af en toe actueel herinneren, die we in 2022 en 2023. Toen zeiden we van nou, er komt nog wel wat aan, er zit nog wel een dip aan te komen. En nou ja, dat gaat zich op een gegekomen. Of is het toch anders gelopen, dan je gedacht had Ik?
Speaker 2:denk, qua omzet is het niet uitgekomen. We hebben natuurlijk wel voorgesorteerd erop. Dus ja, qua marge hebben we er, denk ik, allemaal wat last van gehad. Maar terugkijkend op 2024. Ik denk, dat het op zich een best oké jaar is geweest voor iedereen Qua omzet dan, en dan heb je het over de bouw en de afbouw in zijn algemeenheid.
Speaker 1:Dat is toch eigenlijk wel bijzonder, sebastian, want er zijn redenen genoeg. De kranten staan vol over dat er niet wordt gebouwd, er wordt dit niet, er wordt dat niet, en dan gaat dat uiteindelijk toch redelijk.
Speaker 3:Men moet ook niet vergeten, koos, dat wij een onderdeel zijn van de totale bouw, en ik denk, dat in de woningb, onderwoningen, dat dat een behoorlijke klap is geweest, die wij niet heel erg voelen en ook niet heel erg zien, maar die wel een effect hebben op de markt. En inderdaad, wat Bert zegt, iedereen voorspelde niet veel goeds. Ik denk, dat de post-corona-periode misschien er wel een beetje in zit, ook wel wat onduidelijkheid en onzekerheid met zich mee heeft gebracht, en daar hebben we wel met z'n allen last van. Dat hadden we wel. Jawel, dat vind ik wel. Dus qua omzet zeker hartstikke goed, maar met name de prijsniveaus, en daar hebben we het al zeer over gehad, Daar zie je wel, dat mensen heel erg aan het jagen zijn Op volume.
Speaker 1:Oké, kun je daar iets meer over vertellen? Wat betekent dat? Hoe merk je dat Prijs?
Speaker 3:De prijzen. De prijzen staan gewoon onder druk, en dat is natuurlijk altijd bij krapte, als mensen krapte verwachten of als er krapte is, dan heb je volume nodig, en dan zoek je eigenlijk het punt, waarop het volume en die massa als kassa dat is dan wel eens een gevleugelde uitspraak Ja, dat merk je wel.
Speaker 1:Ik heb altijd geleerd, bert, dat het laatste, wat je als ondernemer moet doen is, met iets aan je prijs, en volgens mij zit jij ook in die categorie.
Speaker 2:Dat klopt. We hebben ook nog zoiets als volume natuurlijk, en dat moet al in balans zijn. Zoeken naar die balans is ook lastig, ja, en wij hebben ook veel aan het lopen, denk ik Met de commerciële jongens. Laten lopen, denk ik Met de commerciële jongens, ik denk een procent of twintig, en laten lopen wil zeggen, Zo gaan we niet doen.
Speaker 2:Dit is gewoon voor ons een brug te ver geweest. Dus nogmaals We hebben natuurlijk nog een mooie groei laten zien, van acht tot tien procent. Wauw, dat is oké geweest, maar we hebben echt wel met de handrem erop gestaan.
Speaker 1:Dit jaar Ja, en dat is ook wel weer bijzonder voor dit bedrijf, want jullie hebben een enorme groei laten zien de afgelopen vijf jaar. Jullie bestaan vijf jaar, en dan is dit dan uiteindelijk toch een uitzonderlijk jaar geworden, dan In dat opzicht.
Speaker 3:Anders dan je lijf kan je met een bedrijf natuurlijk ook wel gecontroleerd groeien, zeker, zeker.
Speaker 1:Wat bedoel je met Sebast Kunnen we de laagstraat niet zien. Dat is helder.
Speaker 3:Nee, maar je kan gecontroleerd groeien. Kijk, groei zit hem niet alleen in de omzet, groei zit hem ook in zeg. Maar hoe je je Qua volwassenheid, qua werkmethodiek, qua rendement, qua efficiënties Ontzettend veel goede mogelijkheden. En als ik misschien een bruggetje naar dadelijk zie, de plannen, die er zijn, voor het volgende jaar, dan groeien wij behoorlijk.
Speaker 1:Maar wat ik zo interessant vind je gaf het net aan terecht, als je het hebt over de huizenbouw dat is inderdaad een enorme tik geweest. Maar de vraag, of dat zo snel gaat herstellen, ik durf het niet te zeggen, ik weet het gewoon niet.
Speaker 3:Ik hoorde van de week, dat de hoeveelheid huizen, die nodig zijn, en de plannen, die er liggen, die liggen er al vanaf 2021. En volgend jaar zouden dus dan 100.000 woningen moeten worden gebouwd. Pr. En nou is het dichter van volgend jaar Zouden dus dan honderdduizend woningen moeten worden gebouwd. Prachtig, mooie doelstelling. Ik ben benieuwd, met wie.
Speaker 1:Nou ja, precies Met wie. We hebben net een woontop gehad, daar gaan we het hier niet uitgebreid over hebben, maar ik lees dat soort dingen ook, en dan denk ik van joh, ja, ik heb het idee dat, ik krijg altijd een beeld van een soort worstelpartij, waar een aantal worstelaars elkaar in hun hout geven hebben, waar niemand meer uit kan komen. Maar misschien is dat wel.
Speaker 3:Ik denk, dat dat een beetje te beklemmend beeld is. Er is best wel wat ruimte, maar er zijn wel een hoop factoren, die meespelen.
Speaker 2:Ja, dat klopt, Als je kijkt op de woontop. Twee keer terug geweest, volgens mij. Wat hoor je vanmorgen weer op de radio in het nieuws? Dat er toch problemen komen met de stikstof En dat de vergunningen niet worden afgegeven door de Raad van State. Dus ja, je kan met z'n allen heel veel plannen maken, maar als vervolgens de vergunningen niet komen, dan blijft hetzelfde probleem houden hetzelfde probleem houden.
Speaker 1:Mag ik dan een blonde vraag stellen? We stellen vast, dat in die woningbouw gaat dat heel ingewikkeld. Het is niet, om het maar goed te nederlandse zeggen, hemelhoogjauwend in de zakelijke bouw. Maar aan het eind van de dag, natuurlijk zijn er uitdagingen, maar heel slecht is het ook niet. Wat doet die zakelijke bouw dan beter dan die woningbouw? Renovatie?
Speaker 2:Renovatie. Ik denk dat, als je kijkt Vooral de speciale afbouw, waar wij ons in begeven, dat het voor meer dan 80% commerciële bouw is Of renovatie.
Speaker 1:Er zit maar heel weinig nieuwbouw en grondgebonden in voor ons Oké. En renovatie waar heb je het dan over? Is het renovatie van kantoren en bedrijfspanden, of is het het ombouwen van kantoren en bedrijfspanden Bij woningen?
Speaker 3:Woningen niet te vergeten. Kijk, bert, wat ook toch wel een behoorlijke vlucht neemt, is, dat in de renovatie en in de transformatie alle woningschijnende wanden en de voorzijnde wanden tegenwoordig allemaal van gips zijn. In het verleden met gyroblokken, verdiepingsochepanelen, stukwerk werden uitgevoerd, dat wordt er nu vooral met gips plaatsen. Dus je ziet, dat de afbouw toch wel een behoorlijk aandeel in de totale bouw gaat krijgen. Oké, dat groeit Ja dat is mijn?
Speaker 2:Nou, ja, maar het is belangrijk, om vast te stellen, nou als wij natuurlijk de fabrikanten moeten geloven, de komende jaren komt er gewoon elk jaar 400.000 meter gips bij. Ja, dat bedoel ik, en eigenlijk komt er elke keer een behoorlijk afbouwbedrijf bij om te bouwen in Nederland.
Speaker 1:En even voor mijn begrip, dat zit hem in dat nieuwe materialen, die beschikbaar komen, of hoe moet ik dat zien?
Speaker 3:Een andere manier van bouwen? Een andere manier van bouwen. De gifplaten zijn er al heel lang, misschien wel net zo lang als de gifplokken er zijn, alleen. Het is, denk ik, sneller en op een makkelijkere manier bouwen Je hebt, natuurlijk met een gifplaat geen droogtijd nodig, bijvoorbeeld Wat je productietijd verkort. Ja, dat geldt.
Speaker 1:Klopt. Dus je kunt zeggen, dat er in die zin een verschuiving is. naar de afbouw zou ik maar zeggen, de nadruk op de afbouw. Ja Dat hij de komende jaren gaat doorzetten.
Speaker 2:Ik weet niet, sebas, jij bent natuurlijk beter van op de hoofd, de lijnblokken en al dat soort. Dat is natuurlijk elke keer wat minder. Ja, dat is heel veel minder. Dat heeft allemaal handjes.
Speaker 3:Ook denk ik aan Nee, grondgebonden woningen, de hoeveelheid woningen, die worden gebouwd, met name die grondgebonden woning serie Rijtjeshuis Fienexwijken, wat natuurlijk de hele tijd is geweest. Daar zitten over het algemeen Giel Blokhoff, die hoogpanelen in. Dus, zodra je En als daar in plaats van 100.000 75.000 huizen worden gebouwd, dan is dat 25% krimp, en die volgen zij.
Speaker 1:Dat is natuurlijk zo. Maar goed, we hebben het heel veel over optoppen, we hebben het heel veel over verbouwen van kantoorpanden. Ik woon toevallig in het eerste kantoorgebouw, wat ooit in Nederland is omgebouwd tot appartementen, dat is in Alphenrein kantoorgebouw. Wat ooit in Nederland is omgebouwd tot appartementen, dat is in Alphen de Rijn. Dus, ik woon in zo'n gebouw, zou ik maar zeggen, maar ik geloof zeker, dat daar een enorme toekomst in zit In het ombouwen van bij ons werk. Ja, er zitten dingen in uitdagingen in, zou ik maar zeggen, maar volgens mij kan dat fantastisch, nou, heel veel.
Speaker 3:Maar daarnaast is er ook nog zat grond, om te verbouwen.
Speaker 1:Nee, maar dat is ook zo Alleen. Dat is, wat ik met die worstelpartij. Die stikstof is allemaal waar. Ik probeer het niet te bagatelliseren, maar ik heb het idee, dat we elkaar wel erg bezighouden op dit gebied.
Speaker 3:Het is natuurlijk wel de overheid, die daar een stuk beleid en een stuk visie op moet houden.
Speaker 2:Ik vraag me zelfs af, of de overheid er heel veel invloed op heeft.
Speaker 3:Het ministerie van Front bestaat niet meer.
Speaker 2:Ik denk vooral, dat het Europees is met elkaar afgesproken, en daar hebben we natuurlijk mee te maken.
Speaker 3:Ja, dat is op basis van stikstof, maar dat concentreert zich vooral in Natura 2000 gebieden, en er zijn natuurlijk een heleboel gebieden, die daar buiten vallen.
Speaker 1:We hebben onszelf dan gewoon tekort gedaan.
Speaker 3:no-transcript Ik heb onlangs gehoord, dat 11% van Nederland bebouwd is, en wij wonen in het dichtst bevolkte landje van Europa. 11% van ons land is bebouwd, en ik geloof, dat iets van meer dan 60% is landbouwgrond.
Speaker 2:Dus, ja, er is behoorlijk wat ruimte, er is heel veel ruimte. Neem niet weg natuurlijk, dat wij eind april aan onze maximale stikstofuitstoot zitten, en dat is natuurlijk ons probleem, omdat we dik bevolkt zijn, en dat is natuurlijk in andere landen Duitsland is dat punt pas in oktober bereikt, meen ik, spanje ook. Ja, wij hebben gewoon een probleem met onze stikstofuitstoot. Dat komt dan natuurlijk met heel veel mensen op een heel klein stukje land wonen en ook nog heel veel produceren met elkaar, en daar lopen wij nu tegenaan natuurlijk.
Speaker 3:Wij gaan dat niet oplossen. Daarom zeg ik, dat de overheid hier wel heel erg belangrijk is, om daar een visie voor te vormen en dat ook te gaan doen.
Speaker 1:Het voelt bij mij aan en dat is allemaal veel te simpel maar het voelt bij mij aan als een gordiaanse knoop langs de brand. Op een gegeven moment krijg je niet meer ontwart. Je moet er op een gegeven moment een keuze in maken. En dat is het dan Ja precies keuze maken.
Speaker 3:Klopt, en daar is de overheid toch wel heel belangrijk in Nou ja, dat ben ik wel met Dat gaan wij niet oplossen.
Speaker 2:Nee, dat gaan wij niet oplossen.
Speaker 1:Nee, en zeker niet in deze podcast, zal ik maar zeggen Maar goed, zelfduurzaamheid, en daar hebben jullie Een hele duidelijke, daar hebben jullie wel een hele duidelijke keuze in gemaakt En een hele duidelijke visie op, eigenlijk op twee niveaus. Jullie zeggen In mijn woorden, in mijn simpele woorden Jullie zeggen van joh, wij willen onze relaties Willen wij zodanig van informatie voorzien, dat zij zelf een keuze kunnen maken over, wat je belangrijk vindt en wat je niet belangrijk vindt. Maar het echte verhaal noemen we dat eventjes, daar heb je zelfs iemand voor vrijgemaakt In deze organisatie. Dat is de ene kant van het verhaal. Maar de andere kant van het verhaal is, dat jullie ook gezegd hebben, vanuit de overtuiging dat verbeter de wereld en begin bij jezelf. Dus de ene is mooi, is prima, gaan we ook doen. We gaan niemand iets opleggen, maar we gaan wel gewoon zelf dingen doen En dingen tot stand brengen. Bert, kun je daar iets over vertellen?
Speaker 2:We zijn natuurlijk al begonnen, ook al eerder over gesproken Terugdringen van stikstof. Wij besparen op dit moment zo'n 4000 kilo per week aan stikstof, natuurlijk een aantal gram aan fijnstof, en al dat niet meer zijn. Wij willen dat volgend jaar met onze eigen vrachtauto's over naar 90% besparing. We rijden met, zal ik maar zeggen, tussen de 16 en de 20 auto's elke dag. Kijk, maar per week is dat 800 kilo per auto. Wat voor enorme besparing dat voor ons oplevert. Dat vinden wij gewoon belangrijk, niet omdat het moet, maar omdat we dat gewoon vanuit overtuiging willen En omdat jullie vanuit die visie in wezen voorop lopen.
Speaker 1:Want we hebben met allerlei rapportage dingen te maken. Crcd komt eraan, we hebben natuurlijk met de richtlijnen vanuit Europa te maken op het gebied van duurzaamheid, mensen en de bedrijfse, manier, waarop je je bedrijf bestuurt. Dat hebben jullie omgedraaid, Heel bewust. Jullie hebben gezegd Wij zien dat niet als een verplichting, wij hebben een visie op Een bijdrage, die we te leveren hebben. Binnen de omheining van wat wij kunnen, hebben wij een bijdrage te leveren. En dus, wij draaien het om En wij zeggen Wij gaan wij zelf bewegingen maken, niet omdat we denken, dat we de wereld kunnen veranderen, maar gewoon, omdat we een stap zetten. Toch.
Speaker 2:Ik denk, dat we dat ook echt moeten. Willen wij de wereld doorgeven op een verantwoordeling naar onze kinderen? Ja, dat zullen we wel moeten, met elkaar.
Speaker 3:Nou ja, koos noemde er net twee. Ik denk, dat het verduurzamen en bewustzijn met, wat je doet voor je omgeving gewoon de toekomst is, dat we niet moeten vragen, of we die kant op gaan. maar we gaan die kant op, en hoe gaat dat eruit zien? Dat is het eigenlijk meer. Je wil je gewoon inrichten op de toekomst. Die trein rijdt al.
Speaker 1:Nou, die trein rijdt, al Klopt. Maar het punt is, je kunt voorin gaan zitten of achterin gaan zitten, of je kan erop springen, of je kan hem wachten. Wij willen de locomotief zijn, je wil de locomotief zijn. Precies, kijk, mooi beeld, dat kunnen we doortrekken, dat is helder, en dat hebben we natuurlijk inderdaad wel eens meer besproken, maar ook in het kader van 2024 gezien hebt. Wat je vaak bij ondernemingen ziet, is dat op het moment, dat het ingewikkeld of uitdagend wordt, dan zeggen ze nou dat maar even niet, want dat komt dan nog wel. Dat hebben jullie heel bewust niet gedaan.
Speaker 2:Nou, het wil niet zeggen, dat wij het niet ingewikkeld vinden, want de terminologieën, die vliegen natuurlijk elke mensen.
Speaker 3:daarom door Noem er eens een paar.
Speaker 2:Ik heb er nou weer eentje gehoord, esg Van de week over de CSCD gehad. Je hebt het over de MKIs, over de LCA's, over de DOPs. Ik vind het met mijn simpele geest. Ik vind het wel heel erg pittig geworden.
Speaker 1:Ik denk dat, ik ben het met je eens. Je wordt er stapelgek van, als je niet uitkijkt, aan de andere dank. Als je er echt naar kijkt, dan blijkt het op een paar uitgangspunten neer te komen, die jullie in de praktijk gewoon al proberen, waar te maken.
Speaker 2:Het is niet base, waar we net ook over hebben.
Speaker 1:People, planet en profit.
Speaker 3:daar komt het niet, En ik denk dat heel veel bedrijven daar al eigenlijk mee bezig zijn, zonder er zich daar heel erg bewust van te zijn, op zijn eigen niveau En binnen zijn eigen mogelijkheid. Je ziet, dat Dat hele duurzame circulaire, dat mensen daar, dat iedereen zijn gedachten al eigenlijk Meer die kant op gaat.
Speaker 1:Bewuste productkeuzes Zeker, maar ik denk ook, dat het te maken heeft Met die beweging, die we nu En zeker ook in het MKB zien, is dat verduurzamen en verdienen, dat, dat elkaars vriendjes zijn geworden Meer en meer En dat het ook een onderdeel kan zijn Van een gezonde bedrijfsvoering. Dus we hebben het over. People Planet, profit Planet heb je het over gehad. People heb je het ook over. Voor de kerst is er een podcast, is er live gegaan Met een aantal mensen binnen CME, en wat zij daarvan vinden En hoe ze daarnaar kijken, moet je vooral naar luisteren. Het heeft alles met people te maken, want uiteindelijk de mensen zijn, die het doen. Dat hebben jullie altijd gezegd, en er moet uiteindelijk een cultuur zijn, die dat ook mogelijk maakt.
Speaker 2:Maar uiteindelijk En je bent bedrijfsmatig bezig, om uiteindelijk ook zin te verdienen Nou, ja, wij moeten geld verdienen met elkaar, om duurzame waarde te kunnen creëren in onze sector En te blijven investeren En te blijven ontwikkelen.
Speaker 1:Ik hoor nog wel eens, dat mensen winst vereenvoudigen Tot dat is het geld, wat een ondernemer in zijn zak stopt. Nou, niet. Dus, het is, om door te kunnen investeren. Dat is in de continuïteit van je onderneming. Als je dat niet hebt, kun je niet investeren.
Speaker 3:Kun je niks, maar iedereen gaat de deur uit, om te geld te verdienen.
Speaker 1:Toch, ja, dat is ook zo. Alleen, ik heb het idee, dat we daar zo vaak dat proberen te versimpelen. Dat merk ik Ook in de politieke discussie wordt versimpeld, en ik denk van jongens kom op, nou, wat er gebeurt.
Speaker 3:Het is hetzelfde als dat sociale stuk, het mensenstuk, het wordt wel eens op een hoop gegooid, en ik denk, dat een heleboel bedrijven. Iedereen is anders. Er zijn natuurlijk wel eens bedrijven, die in slechte tijden heel erg veel geld verdienen. Dan snap ik, dat er wat van. Maar je kan dat niet algemeen meemaken. Zoals met alles kun je niet alles over één kant zetten.
Speaker 1:Ik durf het andersom te zeggen. Ik denk, dat de gemiddelde MKB-ondernemer dat, die heel goed is voor zijn mensen, en er zijn alleen uitzonderingen van bedrijven, die dat niet zijn. Ja, dat klopt, maar eikels heb je overal.
Speaker 3:Maar ik denk ook, dat grote bedrijven, een heleboel grote bedrijven kan het zonder mensen.
Speaker 2:Niemand, nee, en als bedrijf is slechts een gang de mensen weg. Dus dan houden bedrijven ook op het bestaan, denk ik.
Speaker 1:Klopt. En bovendien 63% van alle bedrijven in Nederland zijn familiebedrijven. En een van de kenmerken van familiebedrijven is, dat zij en dat doen jullie trouwens ook omgeving.
Speaker 2:Ja, Dat vind ik ook belangrijk. Dat is ook veranderd in ons bedrijf.
Speaker 1:Ja, En dat is niet omdat Jullie zoeken niet de eerste, de beste minaret, om dat te gaan gillen en zeggen kijk, als onders goed zijn. Nee, dat doe je niet. Je doet dat, omdat je dat vindt. Ik vind de trap te hoog.
Speaker 3:Dat is waar Het is, net lopen, kijk dan zijn er twee dingen Als Dan zijn er twee dingen. Als je dat van de daken moet scheven, dan wil je vooral jezelf op je borst kloppen En denk, dat je dit soort dingen Vanuit een lukke overtuiging moet doen.
Speaker 1:Dat ben ik met je eens Niet lullen, maar poetsen, ja, maar dat is zo. Maar daarmee is het niet minder bijzonder. Daarmee is het nog niet vanzelfsprekend. Dan mag jij hier vullen.
Speaker 2:Ik vind dat bijzonder. Wat vind je er bijzonder aan?
Speaker 1:Koos, ik vind het. Ik weet, dat het zo is, ik weet, dat het hier zo is, maar ik weet, dat het bij heel veel andere bedrijven is. Ik kom natuurlijk bij heel veel bedrijven, en ik weet, dat dat dus zo is, en iedereen redeneert. De meesten redeneren inderdaad niet, dat ze de borst kloppen, rijmen bij de meeste redeneren. Ja, ik vind, dat ik daar een bijdrage te leveren heb, en ik wil vooral niet, dat men er heeft van oh, wat doe jij dat goed? Nee, ik doe dat, omdat ik het kan En omdat het kan. Daarom doe ik het, en zo geldt het voor de verreweg de meeste ondernemingen, en ik vind, dat daar wel wat meer oog voor mag zijn vanuit de samenleving.
Speaker 2:Het gebeurt gewoon Het, het gebeurt gewoon Er worden elke keer zetlindjes uitgedeeld, dus er is toch wel oog voor, denk ik.
Speaker 1:Is dat een graadmeter? Ik heb er geen. Ik ben een jongste bas Komt nog wel bij jou, Heren 2025. Wat gaat?
Speaker 2:de grote uitdaging worden. Ja, ik denk, kijkend aan onszelf, is het toch een rendementverbetering. Dat staat bij ons echt, dat is bij ons de key. We willen volgend jaar geen groei realiseren, maar stabiliseren, een stukje marktmeel behouden, Maar wel met een wat beter rendement. En wat moet je daarvoor doen?
Speaker 1:Ik denk slimme werken, maar ook soms nog meer nee durven zeggen, en dat gaan we ook doen, en dat slimme werken. En maar ook gewoon soms nog meer nee durven zeggen, ja dus, en de gaan we doen, en dat slimme werk is dat ai, of is dat is dat ik, dat ik?
Speaker 3:dat is helemaal niet moeilijk, maar je krijgt soms het idee, dat dat wat slimmer werken, dat betekent, dat we hiervoor dom hebben gewerkt en dat dat is gewoon niet naar.
Speaker 2:Het is een nee. Ik snap, wat jij zegt.
Speaker 3:Ik wil het alleen Ook nu nog zo even zeggen Het is niet, omdat dom gewerkt is, het is tijdgeest, het zijn omstandigheden, het is groei van het bedrijf. We zijn een heel jong bedrijf.
Speaker 2:We zijn al met vijf jaar. Vandaag is het toevallig vijf jaar geleden De BV boek begrepen bedoel ik al een paar weken geleden. Het is de negatieve vandaag.
Speaker 1:Jullie hebben al een podcast over gemaakt. Jullie hebben natuurlijk een ongelooflijk stormachtige ontwikkeling doorgemaakt.
Speaker 3:Ja, en dat heeft heel veel betekend in de markt, dat heeft heel veel gedaan in de markt, en ik denk, dat wij nu de groeifase Misschien groeien we wel net zoals een kind, mijn moeder zei dat altijd Groeien in de breedte, in de lengte, in de breedte, in de lengte Ja precies uitdijen.
Speaker 1:We moeten nu uitdijen. Oh verschrikkelijk Ik hoor het al.
Speaker 2:Ik weet heel goed, wat je bedoelt, alleen ik wil wel zeggen, dat het niet is, dat we lui zijn geweest Of dat we het makkelijk hebben gedaan.
Speaker 3:We hebben keihard gewerkt.
Speaker 2:We hebben gewoon geleerd De afgelopen vijf jaar, wat ik bedoel met slimme werken. We kunnen misschien wel Minder transportkilometers Naar de bouw. We hebben bijvoorbeeld het afgelopen jaar Met ongeveer dezelfde afmagazijnomzet 200 auto's meer nodig gehad.
Speaker 2:200 auto's meer nodig gehad. Nou 200 auto's meer nodig. Even voor kost je 180.000 of 200.000 of meer, waar je dus voor minder aan je rendement kan toevoegen. En dat soort dingen hebben wij de laatste weken heel goed over nagedacht, ook met onze klanten, en daar moeten we volgend jaar ons voordeel uit gaan halen. Dus we moeten dingen slimmer doen, en dat wil dus gewoon zeggen, in plaats van drie keer per week naar één bouwrij is gewoon misschien maar één keer in de week, en dan met meer materialen, dus gewoon meer tussen de wielen, zoals het zo mooi heet.
Speaker 2:Dat zijn voor ons echt de speerpunten, dus gewoon dingen net als slimmer doen En waar we altijd vast hebben gehouden bijvoorbeeld even voor het staal, dan houden, bijvoorbeeld even voor het staal, dan moet je minimaal duizend meter hebben, omdat de rechtsreis kunt doen met de fabrikant. Misschien moet ik me een keer 900 meter wegsturen, en dan betaal je maar die vrachtkosten. Dus ook aan je eigen mensen vertellen maar wat kost nou, om duizend meter staal weg te brengen vanuit je magazijn, wat kost dat nu precies? Dus leg dat bij een fabrikant, als het nodig is, sheld ons misschien in één auto. Dat zijn de dingen, waar wij heel goed over hebben nagedacht De afgelopen maanden.
Speaker 3:Ik denk, dat we goede lessen hebben. Uiteindelijk wil je natuurlijk met een klant Wil je niet zeggen, je gaat meer betalen, je wil eigenlijk meer overhouden. Je wil de klant een goed uitgangspunt geven, je wil meer overhouden. Soms zijn er modussen te verzinnen, waarop je allebei meer kan verdienen, en dat is natuurlijk ideaal. Maar dan moet je weten, wat er speelt, je moet weten, wie je klant is, je moet weten intern hoe je dat allemaal gaat.
Speaker 2:Een mooi voorbeeld Ik sprak net met een van onze collega's, een van onze grotere klanten. Die heeft afgelopen jaar 45.000 euro aan transportkosten betaald aan ons. En hoe komt dat? Gewoon, puur alleen, omdat het gemiddeld heel veel kleine vrachters zijn geweest. Nou ga je daar het systeem in en je zegt bijvoorbeeld nou kunnen we dat halveren, dus gewoon. Dan rij je dus gewoon, dan bespaart hij gewoon meer dan 20.000 euro. 20.000 euro, en ons kost het nog minder, want wij kunnen onze auto's beter optimaliseren. Dus het levert ons geld op, het levert aan beide kanten geld op, win-win. En zo moet je eigenlijk een beetje kijken.
Speaker 1:En betekent dat ook, als je zegt, het gaat voornamelijk over de optimalisering van je operatie betekent, dat die markt zich ook een beetje stabiliseert in het komende jaar?
Speaker 2:Als we naar de fabrikanten moeten luisteren, dan stabiliseert de markt zich, Wat ik wel heel erg fijn vind, zelf om te horen dan, dat de afbouwbedrijven eigenlijk positief staan tegen de start van dit jaar of volgend jaar van het afgelopen jaar. Dat is meer dan in de portefeuille dan vorig jaar.
Speaker 1:Ja, ergens voel je.
Speaker 3:Ik heb niet zo heel veel met onderbuik, maar in dit geval heb ik me al vaker wel gezegd Je voelt rust in de markt.
Speaker 1:Oké.
Speaker 3:En dat is wel goed. Rust betekent niet, dat het rustig is, maar het betekent, dat iedereen zijn ding kan doen.
Speaker 2:Dat is altijd heel erg fijn, als je bijvoorbeeld kijkt, ook vorig jaar, toen we hier zaten, in een van onze laatste podcast van vorig jaar dan, die we maakten, ja, toen hoorde je echt, de rente was aan het stijgen, het werk was minder.
Speaker 1:Er was een krimpende markt Recessie. Het is al eraan te komen. Wat hoor je nu?
Speaker 2:Rente daalt. Er is meer rust. Wat ik ook heel belangrijk vind, is, dat we de prijs gewoon door kunnen voeren. Dat kon afgelopen jaar ook niet. Dat is ook heel lastig voor een groot handel. Dus ja, er is gewoon. Ik voel, wat meer rust is.
Speaker 1:Mag je dat stabiliteit noemen?
Speaker 3:Zeker, zeker. Dat denk ik wel. Daar vaart iedereen wel.
Speaker 1:Wat ik zo mooi vind, is die stabiliteit, als je die dan afzet tegen de enorme Dat hoor ik, ik leer dus heel veel hier met deze podcast Is dat de enorme ontwikkeling, die plaatsvindt, ook in termen van productontwikkeling, ook in termen van verduurzaming.
Speaker 3:Er gebeurt dus heel veel.
Speaker 1:Er wordt dus heel veel geïnvesteerd in dit soort dingen Ja zeker. Ik vind dat bijzonder, En dat je dan uiteindelijk een rust krijgt, stabiliteit en tegelijkertijd een enorme vernieuwingsdrang. Ik vind dat een mooie combinatie.
Speaker 2:Ook dat, als je bijvoorbeeld naar verduurzamen kijken Of circulariteit kijken. Vorig jaar kon je niet twee of drie producten opnoemen, die er aan zouden voldoen. We hebben natuurlijk net Even met Christian nog gezeten. We kunnen er nu makkelijk twaalf vol krijgen, om daarover te spreken.
Speaker 1:Echt over duurzame producten Dan de afgelopen jaren, en dat vind ik een hele mooie ontwikkeling Precies En Christian is degene, die jullie vrijgemaakt hebben Hier in deze organisatie, om die hele verduurzaming, om daar ook de kennisbank te creëren En die dingen te doen. Ik vind dat ook bijzonder, want we hebben het zo vaak gehad over twee dingen. Eén is, dat het een conservatieve wereld is Nou, die ketensamenwerking, dat die verbeterd zou kunnen worden, en ik krijg de indruk In die stabiliteit. Maar ik hoor graag, wat jullie daarvan vinden, dat ook in relatie tot die verduurzaming, wat in zekere zin een disruptieve werking zou kunnen hebben, maar dat dat kan Kennelijk Binnen de stabiliteit, die jullie voelen in die markt. Ik vind dat wel bijzonder.
Speaker 3:Ja, dat is het ook. Dat is het ook. Je ziet ook, dat de vraag wel een beetje verandert, in ieder geval, wat zoekend is. Dus je kan ook hier stappen maken, je kan van belang zijn in deze. Dat geeft ook wel een bepaalde rust.
Speaker 1:Moet je niet begrijpen, wat ik zeg Ik begrijp, wat je zegt, maar heeft dat te maken met dat Daar hebben wij het wel vaak over gehad Dat een afbouwer doet, wat hem of haar gevraagd wordt Door een aannemer of door een architect, betekent dat, dat daar de eerste stappen worden gezet En dat dat eigenlijk een soort doorcijpelt.
Speaker 2:Ik denk, dat dat het wel is.
Speaker 3:Opdrachtgevers, die nu ook op het gebied van duurzaamheid en uitvraag doen, die willen een aantal criteria, vinden ze belangrijk CO2-uitstoot, circulariteit, dat soort dingen. Dus, die stellen de vraag al bij de aannemer, die gaat ook op zoek naar welke partners moet ik hebben. Dan wordt die pool ook steeds kleiner. Dat geeft ook rust, en het is een heel anders dan wat kost die giflaat?
Speaker 2:Een hele andere vraag. Dan Klopt Maar ook de eerste vragen, die nu worden gesteld. Het maakt me niet uit, wat je doet tot je bedrijf, maar vanaf jullie bedrijf naar de bouw toe Wil ik gewoon geen stikstof uitstoot meer, en je ziet maar, hoe je dat doet. Nou, dat horen we nu voor het eerst. Nou, we hebben natuurlijk een aantal weken terug We 9 grote klanten. Dan Kunnen jullie een MQI rapportage geven Over de producten volgend jaar. Dat kunnen wij gelukkig. Een jaar geleden had niemand over een MQI gehoord.
Speaker 3:Maar dan gaat het toch hard. Het gaat ook hard. Vanaf volgend jaar zijn natuurlijk een aantal bedrijven Al verplicht Om een hele rapportage model in te dienen.
Speaker 1:Dat is die serie, waar we het over gehad hebben.
Speaker 3:Dus uiteindelijk rolt dat als een sneeuwbal, dan rolt dat natuurlijk die helling af.
Speaker 1:Ik vind de vergelijking met de lawine Het begint klein, en dat wordt nu steeds groter, en op een gegeven moment moet je daarin mee, anders heb je een probleem.
Speaker 3:Dan moet je het niet verder vertellen, koos. Wij zijn nog bij elkaar klaar, de rest nog niet, natuurlijk, dat is waar.
Speaker 1:Niet te veel vertellen. Jullie hebben een podcast over gemaakt. Jullie willen aan het begin van die lawine zitten.
Speaker 2:We willen de lawine veroorzaken liefst.
Speaker 1:We willen zich al vertellen, hoe goed we zijn. Die komen er nog aan. We hebben een aantal podcasts gemaakt met leveranciers, en ik moet je eerlijk zeggen, ik ben van mijn stoel gevallen over hoe ver zij al zijn in en productontwikkeling en verduurzaming van productieprocessen.
Speaker 3:Het is voortbestand van bedrijven, Koos. Natuurlijk, dat is waar. Zij kunnen wel zeggen, dat gaan we lekker niet doen. Maar dan over tien jaar leveren ze niks meer.
Speaker 1:Dat klopt. Dat klopt Maar het enthousiasme ook. Laat ik het dan. Het enthousiasme, waarmee zij aan de slag zijn. Ik moet je eerlijk zeggen, ik vind dat geweldig. En je kunt ook hier weer Je kunt zeggen Omdat de milieubeweging dat zegt, dat vertaald wordt aan regelgeving, dan gaan we het maar doen.
Speaker 2:Maar zo zitten ze helemaal niet in de wedstrijd. Nee, ze willen helemaal niet.
Speaker 3:Maar luister, als ik, het is er ook weer, het geeft er ook nieuw elan, het brengt toch wat anders. Het haalt je toch ook wel een beetje uit de slur. Ik bedoel, ik zit de hele tijd aan Rockwool te denken, bijvoorbeeld, die hartstikke veel doet, maar briketten in de oven plaatje eruit. Dan wil je toch wel eens wat anders doen.
Speaker 1:Dat snap ik ook, en misschien ben ik op zoek naar dit goed nieuws show hoor. Maar dat meen ik oprecht. We hebben zo vaak de neiging, om te droeftoeteren Over dat we een aantal dingen niet van de krant geroeid krijgen, en niemand wil het. We krijgen de mensen niet mee, we hebben geen draagvlak en dat soort dingen. En wat we nu zien, er zijn een paar stenen En sommige grote en sommige kleine. Die zijn nu gaan rollen, die nemen een heleboel zand mee En een beetje water, en uiteindelijk heb je een lawine met een waterval. En wat we zien, is En misschien overdrijf ik jongens, maar ik zie dus Dat ook die afbouwwereld, die is dus daardoor gewoon Fundamenteel aan het veranderen. Dat is toch ook een bijzonder beeld. Ja, ik vind het wel heel mooi.
Speaker 1:Kijk op de mensen, die aan veranderingsprocessen zitten. Dan zeg ik altijd, als je daarvoor staat kijk je tegen een berg aan, moet ik daar overheen? En een jaar later, dan staat die berg er nog steeds, maar dan blijkt je die berg gewoon vier meter verplaatst te hebben. Dat kan ook het effect zijn, en natuurlijk heb je nog steeds uitdagingen. Dat is allemaal waar. Maar je hebt fundamenteel een verschil gemaakt, en ik denk, dat er nog heel wat collega's zijn in de afbouwsector, die als die er zo naar kijken, denken ja, ik wil wel, maar daar was ik me helemaal niet van bewust. Of overdrijf ik nou Seba? Ja, heel verdwaald, oké.
Speaker 2:Nee, maar weet je.
Speaker 3:Koos, ik denk, weet je, dit is lange termijn, en heel veel leveranciers doen al hartstikke veel, maar zijn nog niet klaar, en ik denk, dat er ook wel een beetje geld van Under Promise over Deliver. Zorg eerst, dat je je shit voor elkaar hebt, dat je het geregeld hebt, en ga dan over praten. Dat is zo. Het is ook nog wel redelijke toekomst. Er staat nu al het een en ander op papier, maar waar het nou daadwerkelijk naartoe gaat, dat moet je ook nog maar afwachten. Ja, dat is waar.
Speaker 2:Maar één, die kunt ook wel constateren met elkaar Het gaat gaat nooit meer worden, zoals het is geweest. Nee, dat zeker Precies. Dat kan ook niet meer.
Speaker 3:Precies.
Speaker 1:Nou ja, en dat is, vind ik, een fundamenteel andere toonzetting, dan we twee jaar geleden, toen we richting het einde van het jaar gingen, toen, zaten we te kijken van joh, hoe kan die markt zich ontwikkelen? En dan was het allemaal langs, eigenlijk lijnen.
Speaker 2:Ik herinner me een podcast met Mark van Houten.
Speaker 1:Daar moest ik dus ook aan denken, en dan denk ik In die tijd klopte dat Alleen. Ik stel vast, dat jullie op een hele andere manier Naar die markt kijken, op dit moment. Evolutie, ja, dat is.
Speaker 2:Laten we ook vooral niet in revolutie praten.
Speaker 1:Het is evolutie, het is evolutionair, dat ben ik met je eens. En toch, het is een soort versnelling. We zitten in een versnelling. Ja, ik ben het helemaal mee eens. Ja, dan ben ik het ook mee eens. En is dat dan misschien los van het feit, dat die markt als geheel voor 2025 dan ongeveer gelijk en stabiel zal zijn? Nou, dat is op zich een goed teken. Als iedereen zijn werk kan doen, is fantastisch.
Speaker 1:Ik heb het even niet over die woningbouw, want die discussie loopt nog weer, maar dit is de bouw, die jullie in zitten, maar dat we tegelijkertijd zien van oké binnen die stabiliteit zien we een enorme versne, maar het gebeurt wel, omdat er een aantal partijen ook hun verantwoordelijkheid nemen en hun keuzes maken En er regelgeving is, die dat stimuleert, en de dingen komen gewoon in beweging.
Speaker 3:En mensen ook gewoon kansen zien. We hebben allemaal ondernemers en die mensen zien gewoon kansen.
Speaker 1:Zeker, en dat is dan de keuze, die jullie gemaakt hebben, dat je het omdraait. Het is niet vanwege de verplichting of dat er een of andere vogel zegt, het moet allemaal groen worden. Nee, het gaat erom, dat je kansen ziet, om uiteindelijk vanuit je verantwoordelijkheid als ondernemer, als werkgever en als maatschappelijke bijdrage in termen van milieuduurzaamheid en lange termijn politiek, dat je gewoon iets kan bijdragen, nou eens.
Speaker 1:Nou, ik vind dat een mooie outlook van 2025. En we hebben het een keer niet gehad over. Het gaat 10% naar beneden of 40% naar boven. Nee, we hebben het er gewoon over gehad. Het zijn twee dingen. We zien stabiliteit voor het komende jaar, waarin mensen gewoon hun werk kunnen doen, maar we zien tegelijkertijd een enorme, prachtige versnelling Op een aantal terreinen, zowel op product Als optimalisering van de manier waarop het werkt. Bewustzijn ten aanzien van Kunnen we dingen beter Kunnen we dingen efficiënter doen.
Speaker 2:Die versnelling Dat gaat 2025 bepalen.
Speaker 1:Nou ja, je zegt stabiel, maar wel duurzamer. Ik vind dat een mooie combinatie, en ik denk, dat het goed is, om daar dan mee af te sluiten. Deze gaat begin januari live. Dan weet je tenminste, hoe de jongens er hier aan denken, en als je het niet mee eens bent, kun je ze bellen.
Speaker 3:Altijd goed hè.
Speaker 1:En we gaan overigens, want we willen, dat, willen we, dat wil ik toch gezegd hebben Wij gaan het komende jaar met deze podcast gaan wij in die duurzaamheidskant, gaan wij een aantal ontwikkelingen laten zien, heel praktisch. Nogmaals, je mag daar zelf van vinden, wat je wilt, het gaat erom, wij zijn hier niet van dat afdeling Evangelie, dat zijn we niet, maar we gaan wel voorbeelden laten zien, van wat er allemaal gebeurt, en dat je daar iets mee kan als afbaalondernemer.
Speaker 3:Dat is de doelstelling Wij willen onszelf en onze klanten helpen in de reis naar een groene toekomst.
Speaker 1:Zo, zo zo. Dat is de dagsluiting van vandaag, net voor de kerst. Ik wens jullie een hele mooie kerst toe. Tegen de tijd, dat de mensen deze luisteren, is die alweer onder onderweg. Dus ik wou dan eindigen met ik denk, mede namens jullie om alle afbouwers in Nederland, om die een heel goed jaar toe te wensen binnen die stabiliteit en binnen dat vliegwiel, wat enorm versnelt.
Speaker 2:Eenskoos Dank jullie zeer Dankjewel.
Speaker 1:Dit was hem weer voor vandaag. Namens Bert Dekker en Sebastian Waddenvecht. Bedankt voor het luisteren naar Afbouw Actueel en realiseer je je, dat dit een maandelijkse podcast is? Dus over een paar weken is er alweer een nieuwe editie. Mijn naam is Koos Roltjes. Tot de volgende keer Je luisterde naar Afbouw Actueel, de maandelijkse podcast door en voor de afbouwsector Te beluisteren via de website van CMI Nederland, maar ook via Spotify, google Podcast en Apple Podcast. Tv Gelderland 2021.